Een schat aan informatie over opvoeden

“Het is alweer veel te lang geleden dat ik een review schreef over een boek. Het was zelfs een goed voornemen van me om meer reviews te schrijven (en dus meer boeken te lezen), maar in een gezin met 3 kinderen is lezen een absolute luxe die als één van de eerste zaken van de lijst verdwijnt. Er is simpelweg teveel te doen.

Maar toch is het me gelukt het boek “opvoeden doe je met je brein” uit te lezen. En dat heeft me behoorlijk wat uurtjes gekost. Het is een flinke kluif om je hier doorheen te lezen, hoewel de voorkant dat absoluut niet doet vermoeden.”

Inzicht in ouderschap

Ondanks dat is het een absolute aanwinst voor mijn boekenkast en haal ik héél veel theorie uit dit boek die ik gebruik in mijn praktijk met cliënten. Ik raad hem niet zo snel aan, omdat het hele technische en moeilijke materie is, maar áls je hem hebt door weten te ploeteren, heb je een schat aan hele belangrijke informatie en begrijp je eigenlijk alles wat ik probeer uit te dragen als hulpverlener ineens een stuk beter.

 

De feiten

• Titel: Opvoeden doe je met je brein. Wat de neurowetenschap je leert over een hechte band met je kind.
• Auters: Daniel Hughes en Jonathan Baylin
• Uitgever: Hogrefe
• Publicatiedatum: 2014
• Aantal pagina’s: 222
• Prijs: €24,95

---

 

Algemeen

Het boek zegt geschreven te zijn voor alle ouders en in tweede instantie voor hulpverleners. Ik deel deze mening niet: het is voor ouders geen makkelijke materie en ik denk juist dat het literatuur is die veel meer hulpverleners die met kinderen werken zich eigen zou moeten maken, omdat het zal leiden tot veel meer inzicht en begrip van problemen in de opvoeding van kinderen.

De pluspunten

• De inhoud van dit boek vind ik van héle grote waarde. Ik ben ontzettend blij dat ik dit boek heb en gebruik hem intensief, om de stof zoveel mogelijk eigen te maken. Het geeft heel veel inzicht in het werken aan een goede ouder-kindrelatie, het begrijpen van je kind, het bijdragen aan gezonde hersenontwikkeling van je kind en het beter begrijpen van jezelf als ouder.
• Wanneer je dit boek hebt gelezen, heb je veel meer begrip voor en acceptatie van hoe opvoedingssituaties lopen en ook veel meer tools en mogelijkheden in handen om hier vervolgens op te reageren.
• Het is naar mijn idee echt basisliteratuur voor elke therapeut (in opleiding) die met kinderen en/of ouders werkt. Dit vormt de basis van (het voorkomen en begrijpen van) heel veel andere problematiek en pakt de situatie bij de kern aan.
• Alles wat wordt uitgelegd over de ouder-kindrelatie, wat hierin mis kan gaan en wat je er aan kunt doen, wordt onderbouwd met hersenonderzoek. Zo wordt inzichtelijk dat je echt verschil kunt maken in de ontwikkeling van de hersenen van je kind.

 

De minpunten

• Met stip op nummer 1: het is erg moeilijk. Ik ben behoorlijk ingelezen in de stof, maar moest echt al mijn aandacht erbij houden om goed te begrijpen wat er wordt bedoeld. Het is echt geen huis, tuin en keukenboek dat je even wegleest.
• Voor mijn gevoel wilden de auteurs teveel in te weinig tijd zeggen. En dat is best begrijpelijk: er zijn ontzettend mooie hersenonderzoeken waarin zo duidelijk wordt hoe essentieel het is om op een bepaalde manier om te gaan met kinderen, dat ze dat graag allemaal aan de orde laten komen. Maar de psychologie is zó breed, en er komen zóveel aspecten bij kijken, dat er nu af en toe doorheen wordt geracet. Ik kan me voorstellen dat dit soms meer vraagtekens oproept bij ouders.
• Het is een droog boek. Het leest niet makkelijk weg, heeft veel vaktermen, lange teksten en weinig illustraties. Ook de opbouw draagt niet bij aan het beter weg lezen. Het is soms een beetje onduidelijk waar je je nu precies bevindt in het boek.

 

Eerste indruk

Het boek heeft een A5 formaat, een slappe kaft en oogt niet zo dik. Door de vrij simplistische, vrolijk gele voorkant, wordt de indruk gewekt dat het een makkelijk weg te lezen boekje is. De praktijk is echter anders. Het verbergt een schat aan informatie achter de voorkant. Door mijn veelvuldig en intensief gebruik, wordt het boek snel afgeleefd: ezelsoortjes, wat vouwen in de kaft, etc. Het papier is gebleekt papier, zonder opsmuk in de lay out. Er is veel witruimte om de tekst heen, wat ik prettig vindt, want dan kan ik zelf aantekeningen maken in de kantlijn. Er zitten weinig afbeeldingen in het boek en soms forse lappen tekst.

Opbouw van het boek

Dit is één van de minpunten van dit boek: ik mis een duidelijk opbouw, waardoor het terugzoeken van bepaalde informatie lastiger wordt. Het boek begint met een theoretische uitleg over de ontwikkeling van de hersenen van jonge kinderen. Dit is als het ware de noodzakelijke opstap naar de rest van het boek. Het tweede hoofdstuk richt zich op de domeinen van het ouderschap die nodig zijn om je kind op te voeden. Het derde hoofdstuk legt uit wat er mis kan gaan in elk van deze vijf domeinen van ouderschap. De auteurs spreken dan van geblokkeerde zorg. De schrijvers promoten een bepaalde handelswijze in de opvoeding van kinderen. Kortweg SANE, wat een afkorting is van de begrippen Speelsheid, Acceptatie, Nieuwsgierigheid en Empathie. Deze wordt in de hoofdstukken hierna verder uitgelegd. Deze hoofdstukken zijn ook wat makkelijker om te lezen: ze bevatten af en toe uitgeschreven dialogen tussen een therapeut en een ouder.

 

Vertaalslag naar de praktijk

Dit boek nodigt uit tot een vervolg. Ik word er persoonlijk heel enthousiast van, omdat ik voel hoe belangrijk deze informatie is, en hoeveel verschil het kan maken voor ouders in de opvoeding, wanneer ze dit goed begrijpen. Ik voel dan ook de behoefte om deze vertaalslag te maken. Allereerst doe ik dat al in gesprekken met ouders, waarin ik aan de hand van door hen aangedragen voorbeelden, een koppeling maak naar de theorie uit dit boek. Later, wanneer ik mijn eigen praktijk draai op eigen locatie, wil ik lezingen gaan geven over deze onderwerpen. In de tussentijd wil ik vooral schrijven, uitleg geven en begrippen uit dit boek toelichten.  Om een vertaalslag te maken naar de praktijk, zodat de gemiddelde ouder ook snapt waar het over gaat en het behapbaar is. Zodat het praktisch en concreet wordt en je ermee aan de slag kan. Dus volg vooral mijn blog als je meer wilt lezen.

 

Conclusie

Werk je zelf met kinderen of houd je wel van een uitdagend boek wat je wereld zal verrijken? Neem dan de proef op de som en duik in dit boek. Ik raad je aan vooral aantekeningen voor jezelf te maken en de tijd te nemen om te snappen wat er wordt beschreven. Ik ben heel benieuwd hoe jullie ervaringen zijn na het lezen van dit boek en hoor het graag van je terug!